By David Robson/ Imagine you are waiting to hear back from a potential new employer about a very good job offer. Your interviewer was hard to read from the outside. So there is no way to predict the outcome.
As the days go by, do you really want to know the outcome – be it bad news – rather than endure even one more minute of excruciating waiting? What about your feelings during the meeting? Would you rather someone tell you in advance that they won't see you again, rather than waiting for your phone to alert you with a new message?
In both scenarios – and many others – feeling insecure can cause a lot of discomfort. For some people, the general inability to react to ambiguous situations can even trigger chronic anxiety disorders.
"Uncertainty can intensify the feeling of threat we have over a situation" - says Ema Tanovic, a psychologist at "Boston Consulting Group", who has been researching the consequences of uncertainty for a long time for Yale University.
Scientists, including Tanovic, are now making great strides to explain why uncertainty can be so excruciating, and to determine the damaging consequences for our decision-making and behavior. By understanding these mechanisms, we can learn to ease these kinds of feelings, and perhaps be psychologically well even under the fear of the unknown.
Our knowledge of the effects of insecurity on the brain and body comes from a series of slightly sadistic studies. In a typical experiment, participants are attached to several electrodes capable of delivering harmless but mildly painful electrical shocks to the skin, while researchers measure physiological responses that tend to be associated with stress, such as skin perspiration or changes in the size of the apple of the eye.
Study after study, researchers have found that any element of unpredictability significantly increases people's anxiety, despite there being no objective difference in the intensity of the electric shock. Participants showed greater stress when there was a 50 percent chance that they could receive an electric shock, compared to situations where they had a 100 percent certainty that they would be electrocuted.
In a recent study, Tanovic asked participants to play a game called "Uncertain Waiting Tasks." It does not require much skill, and during various trials, participants have the opportunity to earn some money.
Rezultati i çdo prove është rastësor, por pjesëmarrësit kanë të drejtën të bëjnë një zgjedhje për të ditur menjëherë rezultatin, në vend se të presin disa sekonda para se ta zbulojnë atë. Por kjo dijeni paraprake, vjen me një koto:nëse e fitojnë provën, do të kenë më pak shanse për të fituar, dhe përfitimi do të jetë më i vogël.
Pavarësisht se ishte opsioni më racional, vetëm 37 për qind e pjesëmarrësve zgjodhën të prisnin gjatë çdo prove. Pjesa tjetër ishte gati të përjetonte një humbje financiare, vetëm për të shmangur pritjen plot ankth si pasojë e një gjendje pasigurie. Tanoviç thotë se shumë situata në jetën e përditshme, shkaktojnë të njëjtin reagim.
“Njerëzit mund të përpiqen shumë që ta reduktojnë pasigurinë dhe ankthin që vjen bashkë me të, si telefonatat e vazhdueshme ndaj një personi të dashur për t’u siguruar që ai është mirë, dërgimi i pandërprerë i mesazheve, kur ata nuk kanë kthyer ende përgjigje etj. Ndonjëherë funksionon, dhe sjellja e zgjidh pasigurinë. Por këto veprime mund të jenë shpesh shumë të kushtueshme sa i përket kohës, përpjekjeve dhe efektit në marrëdhënie”- thotë Tanoviç.
Neuroshkencëtarët kanë filluar të gjurmojnë aktivitetin e trurit që qëndron pas kësaj vendimmarrjeje. Studimet janë në ende në vazhdim, por rezultatet e deritanishme ofrojnë disa sugjerime mbi reagimin nervor ndaj pasigurisë. Kështu duket se ka një aktivitet të shtuar në amigdalë, që mund të pasqyrojë një gjendje të “hipervigjilencës”.
Pra ne jemi më vigjilentë ndaj rreziqeve të mundshme. Po ashtu, pasiguria duket se shkakton aktivizimin e insulës ballore, që është e përfshirë në peshimin e pasojave të një ngjarjeje të veçantë, dhe që mund të ekzagjerojë vlerësimet që bën truri për dëmin e mundshëm në një situatë të caktuar.
Reagimet tona ndaj pasigurisë, mund të kenë pasur kuptim edhe gjatë evolucionit. Truri përpiqet vazhdimisht të parashikojë se çfarë do të ndodhë më pas, dhe kjo i jep mundësinë të përgatisë trupin dhe mendjen në mënyrën më efektive të mundshme.
Në situata të pasigurta, ky planifikim është shumë më i vështirë. Dhe nëse jeni duke u përballur me një grabitqar apo një armik njerëzor, reagimi i gabuar mund të ketë pasoja vdekjeprurëse. Si rezultat, mund të jetë e dobishme që të gaboni në aspektin ekujdesit – ose duke shmangur plotësisht pasigurinë, ose duke e vendosur trurin dhe trupin në një gjendje të eksituar që është gati të reagojë ndaj një situate në ndryshim.
“Trajtimi i të panjohurve si kërcënime të mundshme është një sjellje adaptive”- thotë Nikolas Karlton, profesor i psikologjisë në Universitetin Mbretëror të Kanadasë. Sipas tij “e panjohura” përfaqëson një nga “frikërat themelore” të njerëzimit, dhe është ndoshta edhe më e rëndësishme për sjelljen tonë sesa frika nga vdekja.
People who exhibit a high intolerance of uncertainty tend to have more stressful reactions to uncertain situations. They also tend to find it difficult to let go of fear, even after safety has been established. High intolerance to uncertainty greatly increases one's vulnerability to a variety of anxiety disorders and depression, once the fear lingers and after the potential threat has passed.
Karlton says that many existing psychotherapies can increase people's tolerance for uncertainty. For example, cognitive behavioral therapy can teach people how to stop "catastrophizing" thoughts, which can be triggered by an unpredictable event, or question their ability to cope with uncertainty.
Whether or not you suffer from a clinical disorder, it's worth remembering that trying to predict the future is often completely futile. "When we worry, we think about the possible outcomes of an uncertain situation in an effort to be somewhat prepared. But in reality, worry does not reduce the uncertainty we face. On the contrary, it makes us feel more worried," says Tanovic.
As the ancient Stoics once taught us, we would do much better to accept our inability to control the situation. In some cases, we may even be able to understand that uncertainty can be a source of excitement.
After all, life would be very boring if the outcome of every event were known in advance. By learning to accept this fact, we can be better prepared to face troubling moments. / "BBC"
*This article was published by Bota.al and reposted by Tiranapost.al
