Albania experienced a marked increase in remote work during the COVID-19 pandemic, and the prospects looked favorable for it to continue working in the future. This way of working offered flexibility and new opportunities for employees, companies and the economy in general.
However, it has also brought challenges and risks that must be resolved in order to achieve maximum benefits. In order to achieve success in remote work in Albania, it is important that companies and employees develop appropriate strategies, provide the necessary resources and support, as well as solve the technical and social challenges that come their way.
Experts in the field also claim that remote work in Albania has the potential to change the way we work and interact in the professional environment.
"With the right attention and measures, this way of working can bring great benefits to employees, companies and the Albanian economy in general. On-remote employment has offered many benefits to employees in Albania.
It has brought time and place flexibility, allowing them to organize their time more efficiently. Employees have more freedom to set their own schedule and fit personal life around the way they work.
In addition, remote work has reduced transportation and infrastructure costs, allowing employees to save money and time," says entrepreneur and IT professional, Said Dulevic.
However, this way of working is not without its challenges. According to information received from the market, some of these include the lack of a clear separation between personal and professional life, sometimes interruptions in the Internet network and lack of physical interaction with colleagues.
With the improvement of internet infrastructure and the implementation of appropriate strategies for managing these challenges, remote work in Albania has the potential to grow even more in the future.
"In today's time, when technology gives us great opportunities, remote work is an option that companies and employees should consider.
As we explore how to adapt to this new work model, it is important to understand its challenges and benefits, and to develop the right strategies to achieve success.
In Albania, remote work has a bright future and we are invited to prepare the ground to increase its potential and benefit from technological advances", entrepreneur Dritan Mezini, head of DuaPunë, tells "Monitor". com.
Yes, there are many Albanians who continue to work from home (remotely) in Albania, especially in sectors where work is based on technology and the Internet, - says Mr. Take a look at the statistics provided by the employment portal.
“Pandemia COVID-19 ndikoi në rritjen e punës në largësi, duke u bërë një opsion i parapëlqyer për shumë kompani dhe individë.
Puna në distancë ofron disa avantazhe, si elasticiteti në orarin e punës, eliminimi i kohës së udhëtimit dhe trafikut, dhe mundësia për të punuar në një mjedis të parapëlqyer personal.
Për shqiptarët, puna në distancë është një mundësi për të punuar për kompani të huaja, për të bashkëpunuar me kolegë dhe klientë ndërkombëtarë dhe për të përfituar nga tregu global i punës”, – pohon z. Mezini
Por jo çdo profesion është i përshtatshëm për të qenë funksional në distancë.
“Nëse interesoheni për punën në distancë në Shqipëri është e rëndësishme të kërkoni mundësitë në sektorët që ofrojnë më shumë fleksibilitet, si programimi kompjuterik, dizajni grafik, marketingu digital, shërbimet e përkthimit, konsulencat në teknologji e shumë të tjera” – thotë ai.
Përkundër sfidave të punës në distancë, disa kompani dhe individë në Shqipëri kanë arritur të përshtaten me këtë model pune dhe kanë arritur sukses.
“Është e rëndësishme për punonjësit dhe punëdhënësit të përdorin teknologjinë dhe të zhvillojnë praktikat e duhura për të minimizuar sfidat dhe për të punuar me efikasitet në këtë mënyrë të punës.
Nëse resurset janë dhe puna organizohet mirë, ne i kemi lënë punonjësit të punojnë nga cilido cep i qytetit apo më tej”- pohon për “Monitor”, sipërmarrësi Tomi Kallanxhi.
Skepticizëm me kalimin e COVID
Puna në distancë, ndërsa shembi shumë barriera e mendësi te punëdhënësit shqiptarë dhe u rrit në Shqipëri, ende ka praktika të ndryshme te punëdhënësit.
“Ka kompani dhe organizata në Shqipëri që pranojnë dhe praktikojnë punën në distancë, veçanërisht në sektorët e teknologjisë dhe informacionit, financave, marketingut, konsulencës, etj.
Megjithatë, është e vërtetë që disa punëdhënës në Shqipëri mund të jenë skeptikë në lidhje me punën në distancë.
Kjo mund të ndodhë për shkaqe të ndryshme, si mungesa e përvojës në menaxhimin e punonjësve në distancë, dyshime në produktivitetin e punonjësve që punojnë jashtë zyre, nevoja për komunikim të shpeshtë dhe koordinim, etj.”- thotë për “Monitor”, Denisa Kele, sipërmarrëse në fushën e IT.
Sipas saj, pandemia COVID-19 solli rritje të përkohshme në pranimin e punës në distancë, duke detyruar shumë kompani të ndërrojnë mënyrat e tyre të punësimit, për të mbajtur operacionet e tyre.
Kjo ka treguar se puna në distancë është e mundur dhe se punonjësit mund të jenë produktivë edhe jashtë zyrave tradicionale.
Por, në realitetin e sotshëm e gjen shumë pak të zbatuar në kompanitë shqiptare.
“Me kalimin e kohës dhe njohuritë e fituara nga përvoja e punës në distancë, pritet që më shumë punëdhënës në Shqipëri të pranojnë këtë mënyrë të punës dhe të shikojnë përfitimet që ajo ofron.
Ndërkombëtarisht ka tendencë rritja e punës në distancë dhe dixhitalizimit të proceseve të punës, kështu që edhe Shqipëria do të ndjekë këtë trend.
Punëdhënësit duhet të marrin në konsideratë përparësitë dhe sfidat e punës në distancë, duke siguruar infrastrukturën e duhur për komunikim dhe bashkëpunim efikas, vlerësimin e rezultateve të punës, dhe menaxhimin e ekuilibrit mes jetës personale dhe profesionale të punonjësve”, – thotë znj. Kele.
Puna në distancë në Shqipëri përballet me disa sfida të veçanta. Sipas informacioneve të marra në treg nga punëdhënës të kompanive që e aplikuan plotësisht pas pandemisë janë:
-Infrastruktura e internetit: Shpejtësia dhe stabiliteti i internetit mund të jetë sfidë në disa zona të Shqipërisë. Ndikimi i një lidhje të dobët të internetit mund të ketë pasoja negative në produktivitet dhe komunikim.
-Mungesa e kulturës së punës në distancë: Puna në distancë është relativisht e re në Shqipëri dhe nuk është e përhapur në të gjithë sektorët. Për shkak të mungesës së përvojës së mjaftueshme në këtë model pune, mund të ketë vështirësi në organizimin e punës, menaxhimin e kohës dhe koordinimin e projekteve në distancë.
-Mungesa e ndërveprimit personal: Në kulturën shqiptare, ndërveprimi personal dhe takimet kanë rëndësi të veçantë. Puna në distancë mund të ndikojë në mungesën e këtyre takimeve dhe ndërveprimeve të drejtpërdrejta, që mund të sjellë sfida në bashkëpunim dhe komunikim efektiv.
-Kufizimet e kohës dhe zonës së punës: Puna në distancë mund të sjellë sfida në ekuilibrin midis jetës personale dhe profesionale, duke qenë se mund të ketë vështirësi në përcaktimin e kufijve të qarta midis dy sferave.
Për disa punonjës, ndarja e kohës dhe fokusimi i vëmendjes në punë mund të jetë sfidë, veçanërisht në ambiente të zhurmshme apo me shumë ndërprerje.
-Izolimi dhe mungesa e ndërveprimit social: Puna në distancë mund të sjellë ndjenjën e izolimit dhe mungesën e ndërveprimit social. Nëse nuk ka organizim të mirë të aktiviteteve sociale dhe të komunikimit në distancë, punonjësit mund të ndihen të izoluar dhe të humbin lidhjen me kolegët e tyre. Kjo do të ndikonte në produktivitetin e tyre
Efekti i punës në distancë në produktivitet
Efekti i punës në distancë në produktivitet është një çështje që ka shkaktuar debat dhe ka pasur opinione të ndryshme. Disa studime dhe përvoja e kompanive kanë treguar se puna në distancë mund të ketë ndikim pozitiv në produktivitet, ndërsa të tjerë kanë treguar sfida dhe rreziqe potenciale.
“Një nga avantazhet kryesore të punës në distancë është fleksibiliteti kohor dhe vendas që ofron. Punonjësit kanë mundësinë të organizojnë kohën në mënyrë më efikase dhe të përshtaten me preferencat individuale.
Për disa njerëz, kjo liri i lejon të jenë më të motivuar dhe të fokusuar, duke rritur produktivitetin.
Në të njëjtën kohë, puna në distancë mund të sjellë sfida për disa punonjës. Mungesa e ndarjes së qartë midis jetës personale dhe profesionale, distancimi social dhe mungesa e mbështetjes fizike të kolegëve mund të kenë ndikim negativ në produktivitet dhe motivim.
Gjithashtu, vështirësitë teknike si ndërprerja e internetit ose mungesa e pajisjeve të nevojshme mund të pengojnë produktivitetin”, – pohon sociologia Marsida Simo.
Sipas saj, efekti i punës në distancë në produktivitet varet nga faktorë të shumtë si lloji i punës, karakteristikat individuale, stili i menaxhimit dhe mënyra se si organizohen detyrat.
Kompanitë dhe punonjësit duhet të zhvillojnë strategji të përshtatshme për të përmirësuar produktivitetin në këtë kontekst, duke përfshirë komunikim të rregullt, përcaktimin e qartësisë së detyrave dhe ofrimin e resurseve teknologjike të nevojshme.
“Është e rëndësishme të vlerësohet se si një organizatë ose individë specifikë ndihen në punën në distancë dhe të marrin masa për të rregulluar dhe për të përmirësuar produktivitetin sipas nevojave të tyre individuale”, – shton znj. Simo.
Duke iu referuar studimeve botërore, sipas saj, janë disa faktorë që mund të ndikojnë në produktivitetin e punës në distancë:
1. Fleksibiliteti i kohës: Puna në distancë mund t’u ofrojë punonjësve më shumë elasticitet në orarin e punës. Kjo mund të lejojë punonjësit të përshtaten më mirë me orarin e tyre më produktiv dhe të përdorin më mirë kohën.
2. Mungesa e ndërprerjeve fizike: Puna në distancë eliminon kohën e udhëtimit dhe ndërprerjet fizike, si takimet e shpeshta, bisedat e paplanifikuara dhe tërheqjet e tjera që mund të ndikojnë në produktivitet.
Kjo mund të lejojë punonjësit të përqendrohen më mirë në detyrat e tyre.
3. Mjedisi i punës: Disa punonjës mund të ndihen më komod dhe më të relaksuar duke punuar në mjedisin e tyre të preferuar, duke i bërë më produktiv. Ndërsa për disa të tjerë, ndikimi i ambientit të ndryshëm mund të ketë ndikim negativ në produktivitet.
4. Komunikimi dhe bashkëpunimi: Nëse nuk ka komunikim dhe bashkëpunim efektiv mes punonjësve dhe kolegëve të tjerë, puna në distancë mund të ndikojë në koordinim të dobët dhe mungesë të njohurive të ndërvarësisë. Kjo mund të sjellë ndikim negativ në rendiment.
5. Motivimi personal: Disa punonjës mund të jenë më të motivuar kur punojnë në distancë, duke pasur më shumë përgjegjësi për menaxhimin e kohës dhe arritjen e rezultateve të detyrave.
Ndërsa për disa të tjerë, mungesa e motivimit nga ambienti i zyrës dhe ndërveprimi personal mund të ndikojë në produktivitetin e tyre.
Diskutimet mbi “të ardhmen e punës” dhe se si teknologjitë dhe dixhitalizimi kanë ndikim të thellë në mundësitë e punësimit po bëhen gjithnjë e më të zakonshme.
Balanca punë-jetë po rritet gjithashtu në shkallën e kërkesave të punonjësve, me më shumë njerëz që duan të jenë në gjendje të vendosin se si ta përdorin kohën dhe të pajtojnë punën e tyre me familjen dhe jetën private.
“Ndërsa kjo mund të jetë një aspiratë për disa, për të tjerët është një nevojë themelore: me ofrimin e pamjaftueshëm të shërbimit të kujdesit për fëmijët, ose pjesëtarët e tjerë të familjes, aftësia për të punuar në mënyrë fleksibël mund të jetë e vetmja mundësi për shumë, veçanërisht gratë.
Puna e zgjuar është një lloj angazhimi fleksibël i punës që mund të ndihmojë shumë familje të pajtojnë punën dhe jetën familjare, por gjithashtu një mjet në duart e bizneseve për të rishikuar marrëdhëniet me punëtorët dhe komunitetin rreth tyre” – thotë znj. Simo.
Tregu Global Smart Work parashikohet të rritet me një ritëm të konsiderueshëm gjatë periudhës së parashikimit, midis 2022 dhe 2030.
Në vitin 2021, tregu u rrit me një ritëm të qëndrueshëm dhe me adoptimin në rritje të strategjive nga lojtarët kryesorë, tregu pritet të ngrihet mbi horizontin e parashikuar.
Cilat rajone po udhëheqin tregun Smart Work?
● Amerika e Veriut (Shtetet e Bashkuara, Kanadaja dhe Meksika)
● Europa (Gjermania, Britania e Madhe, Franca, Italia, Rusia, Turqia etj.)
● Azi-Paqësor (Kina, Japonia, Koreja, India, Australia, Indonezia, Tajlanda, Filipinet, Malajzia dhe Vietnami)
● Amerika e Jugut (Brazili, Argjentina, Kolumbia etj.)
● Lindja e Mesme dhe Afrika (Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Egjipti, Nigeria dhe Afrika e Jugut)/ Burimi: Marketwatch.com
Pritet që puna në distancë të vijojë të rritet në Shqipëri, duke pasur parasysh përvojën pozitive gjatë pandemisë dhe interesin e kompanive për të ofruar këtë opsion punësimi.
Rritja e teknologjisë dhe zhvillimi i infrastrukturës së internetit pritet të përmirësojë mundësitë për punësimin në distancë. Autoritetet dhe sektori privat duhet të bashkëpunojnë për të adresuar sfidat aktuale dhe për të avancuar infrastrukturën e internetit në vend.
Sfida dhe rreziqe të punës në distancë në Shqipëri:
• Ndërprerje e rrjetit të internetit dhe mungesa e një infrastrukture të qëndrueshme të internetit në disa zona.
• Mungesa e ndarjes së qartë midis jetës personale dhe profesionale, që mund të ndikojë në produktivitet dhe mirëqenie.
• Izolimi social dhe mungesa e bashkëveprimit fizik me kolegët.
• Mungesa e pajisjeve dhe resurseve të nevojshme për të punuar nga shtëpia.
Përfitimet e punës nga shtëpia në Shqipëri:
• Fleksibilitet kohor dhe vendas për punonjësit, duke u lejuar të organizojnë kohën në mënyrë efikase dhe të përshtaten me preferencat individuale.
• Rritje e produktivitetit, duke i lejuar punonjësit të jenë më të motivuar dhe të fokusuar.
• Ulje e shpenzimeve për transport dhe infrastrukturë.
• Hapësirë e re për punësimin në kompani ndërkombëtare, pa nevojën e një lokacioni fizik të caktuar.
Në Shqipëri, disa profesione kanë më shumë lehtësi të punojnë në distancë krahasuar me profesionet e tjera. Këtu janë disa prej tyre:
1. Programmers/Software Engineers: Programmers and software engineers have the opportunity to develop and test their code in a virtual environment. With internet access and the necessary equipment, they can work successfully from home.
2. Graphics/Visual Content Creators: Professions that involve graphics, graphic design, and creating visual content such as illustrations, logos, animations, etc., can easily work remotely. Most of the work is done through software and design tools, not requiring physical presence in an office.
3. Writers/Authors: Writers and authors have the opportunity to work remotely, since most of the work is done on the computer while writing. Whether they write for books, articles or online content, they can work from home or another preferred location.
4. Business consultants: Business consultants offer their expertise to clients in various fields such as management, finance, marketing, etc. Their work is often based on consulting and communicating with clients, which can be done successfully through online communication and virtual meetings.
5. Online Marketing and Social Media: Professions related to online marketing and social media management make frequent use of technology and online platforms.
With internet access and the necessary knowledge, employees in these fields can easily work from home.
In general, professions that involve working with technology, content creation, consulting and online communication are more comfortable to work remotely in Albania.
However, it has been estimated that many professions are adapting to allow remote work effectively, according to sources interviewed in the market, mainly in the field of recruitment.
This article was published by Monitor.al and reposted by Tiranapost.al
