A green human deal
Në vitin 2023, shtetet do të duhet të bëjnë llogaritë me Marrëveshjen e Gjelbër Europiane, e cila nëse zbatohet në mënyrë të ngurtë pa marrë parasysh kontekstin socio-ekonomik të vendeve të veçanta, rrezikon ta kthejë Europën në fushëbetejën kundër masave ndaj ndryshimit klimatik.
2023-01-06 15:01:45
Erjon Uka
By Andrés Rodriguez-Pose / Climate change and environmental degradation are two of humanity's major challenges for the 21st century. If climate change – associated with increased greenhouse gas emissions – is not brought under control, it will cause irreversible damage to our planet's meteorological and climate systems, causing, among other consequences, an increasingly frequent increase in atmospheric disasters and sea level rise.
These phenomena will have a profound impact on living conditions across the planet. If previously climate activists and experts have criticized the slowness with which policies to mitigate these effects are implemented, an increasing number of countries seem to have become aware of the urgency of the climate challenge. In 2015, 193 countries signed the Paris Agreement to commit to tackling issues related to climate change mitigation, adaptation and finance.
The agreement, which imposes a legal obligation, aims to keep the rise in average temperatures below 2 degrees Celsius above pre-industrial levels, ideally limiting it to 1.5 degrees. This would significantly reduce the negative effects of climate change. In 2020, the European Union complied by adopting the European Green Deal, a combination of cross-cutting initiatives aimed at stopping greenhouse gas emissions by 2050 and accelerating economic growth independent of the use of natural resources.
As a goal-oriented cross-sectoral commitment, the Green Deal will have profound implications on the distribution of wealth and jobs in different regions of Europe. In order to achieve the set objectives, it will act at various intersectional points. In particular, five large sectors – energy, the agri-food sector, manufacturing, the real estate sector and transport – will be completely transformed. These are the sectors that contribute the most to greenhouse gas emissions: energy industries cause 28 percent of total emissions in the European Union, transport almost 25 percent and agriculture 10 percent. With the announcement of the Green Deal, European countries are putting themselves at the forefront of the fight against climate change and aim to become world leaders in the conception, design,
And yet, the Green Deal is interfering in an already polarized territorial context. The economic activity of the affected sectors is very unevenly distributed, and many of the regions that will be most interested in the necessary transformations towards the green transition have lagged behind, or are lagging behind. Many of them are trapped in what is called the "development trap": they have long had tendencies of stagnation or economic decline, developing less than the regions of other EU countries. Moreover, some of the regions that were once richer no longer show constant positive growth rates. Regions that fall into the development trap often suffer from similar weaknesses, ranging from a relatively low stock of human capital to brain drain and low institutional quality.
First of all, there will be areas that will be directly affected. They are those regions that depend on the coal industry and those with high emission economies. They will be more affected by the negative impacts of the green transition. The closure and decommissioning of coal mines and plants will inevitably lead to job losses and reduced economic power in regional coal-dependent economies. Many of these regions, such as Upper Silesia in Poland, Southwest Oltenia in Romania and Severozapad in the Czech Republic, are traditionally backward. They will require national and European policy interventions aimed at achieving a "just" transition,
Në mënyrë analoge, rajone të tjera si Asturia në Spanjë dhe zona jug-qendrore në Bullgari, varen ende nga ekonomitë rajonale me emetime të larta dhe kështu janë të brishta përballë taksave shtesë të bazuara tek emetimet. Më indirekt, Marrëveshja e Gjelbër Europiane do të trondisë shumë faktorë. Zhvendosja e punës dhe kapitalit në rajonet që janë më të përshtatshmet për tranzicionin e gjelbër dhe atë dixhital do të shkaktojë një rishpërndarje të vendeve të punës dhe pasurisë, duke zgjeruar hendekun ekzistues midis qendrave dhe periferive. Shumë rajone të vonuara ose të prapambetura do të jenë më pak në gjendje të shfrytëzojnë mundësitë e tranzicionit të gjelbër. Një mori faktorësh – duke përfshirë aftësitë e ulëta teknologjike dhe ndërlidhjen e vakët, potencialin e kufizuar të inovacionit dhe institucionet me cilësi të dobët – do të shtyjnë punën e kualifikuar dhe investimet kapitale drejt rajoneve më të pasura dhe aglomerateve të mëdha urbane.
Fenomene të tilla si ikja e trurit dhe e kapitalit mund të kontribuojnë në erozionin e fuqisë ekonomike të shumë territoreve tashmë të cenueshme dhe rrezikojnë t'i fusin ato në një rreth vicioz: gjendja e dobët socio-ekonomike mund të përcaktojë, gjatë fazës së tranzicionit, rialokimin e fuqisë punëtore dhe lëvizshmërinë drejt rajoneve më qendrore, ndërkohë që migrimi i fuqisë punëtore të kualifikuar dhe mungesa e investimeve mund t'i bëjnë këto territore edhe më pak të përshtatshme për të përfituar nga më shumë inovacione të gjelbra, rritje të qëndrueshme dhe elastike.
Zbatimi i ngurtë i Marrëveshjes së Gjelbër që nuk merr parasysh ekosistemet e ndryshme socio-ekonomike, do të shtonte më tej pakënaqësinë në rritje që ka mbërthyer së fundmi Europën. Lëvizjet si ato të jelekverdhëve francezë e kanë origjinën e tyre te politikat thelbësisht të gjelbra, siç është rritja e taksave të akcizës për karburantet.
Në mënyrë të pashmangshme, Marrëveshja e Gjelbër Europiane do të krijojë fitues dhe humbës. Nëse humbësit, siç ka të ngjarë të ndodhë, janë njerëz që humbin prej një kohe të gjatë, rrezikojmë t'i themi lamtumirë planit. Një reagim populist në zgjedhje, me votimin e skeptikëve ndaj ndryshimeve klimatike ose mohuesve të drejtpërdrejtë të tyre, do ta prishte tranzicionin dhe madje mund të çonte në trazira sociale.
Therefore, if Europe really wants to lead the green transition, it must ensure that it is not only from an environmental point of view, but also from an economic and social point of view. In the absence of policies that address the direct – and especially indirect – impacts of the green transition, Europe risks returning to the square where climate change measures are fought.
*Andrés Rodríguez-Pose is professor of geographic economics at the London School of Economics. He is the director of Canada Blanc Center LSE and collaborator with many universities in Europe. The article was translated by Erjon Uka.
