Italian philosopher Massimo Cacciari answers questions about political communication in the context of social networks: "Language that ignores reasoning has won. But we must resist."
Do you agree that the level is sometimes too poor?
But that doesn't mean we have to reflect snobbery. Political language, in essence, is demagogic, because its purpose is to lead the people by convincing them by any means to accept certain ideas and points of view. To claim that this kind of language can approach "scientific" language is madness. The scientist tries to relate to being, political language relates to the necessity of being.
But will even demagoguery have its limits?
When the need to be exceeds any concrete analysis of real situations, language clearly turns into a lie. If it tries to convince the demos with baseless promises that do not take into account a factual reality, the political language appears in degraded forms, and even becomes pure propaganda.
And do you think politicians care about factual reality today?
Common language is already gibberish, but why should we be surprised? The degradation is not only political, it is widespread. The language of social networks has won, which does not take into account any analysis, criticism, or judgment. A tremendous impoverishment of our means of communication is taking place. At this point, politicians use hasty communication through the means available to them, after all they don't live on Mars!
Is there any way out?
All we can do is try to resist, be aware of the context. As I said, it would be a snobbish, not to say ascetic, position to reject social media or stop talking through newspapers or television. None of us can be superior to his world.
Social networks have increased the level of emotions. Is the need for an enemy growing?
In politics, the language of the enemy is nothing new. Politics has always pretended to be combative using pseudo-military language, but today the ability to criticize has disappeared. It no longer occurs to anyone to know his enemy, to understand his language. Judgment takes time, it takes critical distance. Today everything is consumed immediately. Criticism is an attitude that has disappeared from newspapers, even from schools.
What do you dislike about school?
It is possessed by performance anxiety, concerned with preparing young people for work, seized by a productivist desire. What matters today is the achievement of immediate success, the quick persuasion of the interlocutor, regardless of whether we seek the help of fake news for this. It does not matter the opinion, the reasoning, the analysis of the causes, what counts is to take sides as soon as possible. We are possessed by haste. Politicians are also expired goods.
Të rezistosh, do të thotë të ngadalësosh?
Të merret koha e nevojshme, të kthehemi te mendimi, të kuptojmë arsyet e tjetrit, gjuhën e atij që nuk mendon si ne. Nëse e bën këtë, me siguri që do të jesh vetmitar, ndoshta kurrë nuk do të bëhesh lider politik, por në fund të fundit, çfarë problemi ka?
A është ky qëndrimi i intelektualit?
Mendoj se ky duhet të jetë. Është pozicioni i atij që nuk e ndjen për detyrë të përshtatet me kohën e tij, i atij që nuk merret vetëm me pasqyrimin e realitetit, i atij që nuk dëshiron të jetë bashkëkohor me çdo kusht.
Kultivimi i shpresës për t'u bërë i përjetshëm?
Nëse një intelektual nuk ka shpresë të bëhet i përjetshëm, për çfarë ekziston pra?!
A mund t'i rezistojmë edhe ne mbrojtjes së vlerave kushtetuese si antifashizmi?
Antifashizmi nënkupton një fashizëm që nuk mendoj se është në horizont. A mendoni se mund të jetë i frikshëm një ministër që citon fraza nga Musolini? Nëse ka një rrezik, është ai i kolapsit të një demokracie përfaqësuese që kush e di çfarë do të sjellë, por sigurisht jo format autoritare sipas stilit të shekullit të njëzetë.
Dhe nuk ju duket skenar i frikshëm?
Kam frikë nga homogjenizimi masiv pa perspektivë kritike, të cilit i përshtatemi pa pasur nevojë për censurë.
A ushqehet populizmi nga ky habitat?
Populizmi është një tjetër fjalë e tejpërdorur me të cilën abuzohet. Elementet populiste dhe demagogjike janë të pandashme nga çdo shprehje politike. Është një tendencë e gjithë politikës bashkëkohore që të flasë me slogane, duke përdorur gjuhën në të cilën mbizotëron elementi i premtimit.
A po e teprojnë me retorikë politikanët e sotëm?
Vëzhgimi im është tjetër. Në Republikën e Parë, elementi demagogjik u kombinua me një element të fortë ideologjik. Elementi ideologjik krijon bashkësi, një etikë të përbashkët, dhe ka një bazë të qëndrueshme. Meqenëse ideologjitë janë çmontuar plotësisht, duke nisur nga vitet ‘80-’90, mbeti vetëm superstruktura demagogjiko-populiste.
Me vdekjen e ideologjive, do të thotë që kanë rëndësi programet?
Por çfarë programesh? Programet hyjnë në punë për të rregulluar radiatorët, ato i bëjnë teknikët. Nuk ka asnjë politikë që mund të përcaktohet në një çelës thjesht programor. Sot dominojnë muhabetet pa ideologji.
Pra pra vlera?
Vlerat ose kanë një bazë të fortë ideologjike, ose janë thjesht llogje.
Ekzistojnë zgjidhje?
Politikanët do të duhet të na thonë se si mund të realizohet sot një program i besueshëm politik. Si mund të realizohet një shkollë e barabartë për të gjithë, apo shëndetësi me akses për të gjithë. Të ashtuquajturat vlera, nëse nuk normohen, mbeten thjesht llogje. Por sot kufijtë për përcaktimin e zbatueshmërisë së programeve janë ndoshta inekzistente. Kjo pafuqi është dramë.
So?
We are forced to live in the space of the logjams.
*Massimo Cacciari is an Italian philosopher, essayist and politician, mayor of Venice for two terms. He is the author of more than 50 books, and honored with the title "Doctor Honoris Causa" in many European universities. The interview was translated into Albanian by Erjon Uka.
