Life through stains
Më magjepsin njollat, ato të gjakut, të spermës, të bëra njësh me çarçafët apo me dyshekët e konsumuar e të braktisur në trotuare, njollat e verës dhe të ushqimit, që veshin drurin e tavolinave dhe bufetë, gjurmët e kafesë dhe gjurmët e gishtërinjve të yndyrshëm në fotot e vjetra të kaluara dorë më dorë në fund të darkave familjare. Njolla organike, materiale.
2023-03-11 17:19:00
Erjon Uka
By Annie Ernaux / In a Loire castle, a bloodstain can be seen covering the stone of a jackal. It belongs to a man killed on the night of St. Bartholomew, a stain more than three centuries old. I do not remember the name of the castle, nor if the blood belongs to a Catholic, or more likely, a Protestant. I don't even know if that spot really exists. It was Miss Aubé who told us this story in elementary school, and I have never forgotten it.
I am fascinated by the stains, those of blood, of semen, made one with the sheets or mattresses worn and abandoned on the sidewalks, the stains of wine and food, which cover the wood of the tables and buffets, the traces of coffee and the traces of greasy fingers on old photos passed from hand to hand at the end of family dinners. Organic stains, material. It is human, animal time, attached and embedded, which has been transformed into matter.
In a completely different direction are the shadows of the furniture drawn on the walls during the sunset, the spots of the sun in the semi-darkness of a room in summer. Burst and ease of light. Beyond life.
I remember the big pink stain, water and blood, on the pillow of my parents' bed, left by the dead cat, which when I returned from a school party in the late afternoon, was already buried. It deflated before it died, poisoned by the kittens also dead inside its womb.
The trace of light red on the panties that I kept in the closet for months, hidden under my clothes, at the age of eighteen. The ones I wore the morning after the first night with C. and which testified to my semi-defloration.
The large dark stain, which resisted every wash, on a sheet that belonged to my late grandmother. The medicine was iodine, my mother said. But I didn't want that sheet on my bed.
A blob of chocolate ice cream on a page of Abbe Ragon's Latin grammar that I used until my fourth year of high school. It had been poured from a bucket that my mother had brought me "from the city" on a hot shopping day the summer of my thirteenth birthday. On the way back she had quickened her pace and arrived all sweaty, but the ice cream had already started to melt. I ate it immediately, in my room, while reviewing Latin verb conjugations for the beginning of the school year. We didn't have a fridge. The stain is still there, indelibly resisted by a duct tape that later served to repair a tear on the same page. It was my mother's lost love.
The frame in my parents' room with the blurry black and white portrayal of a gaunt, haggard, closed-eyed male face. When I was a kid, that frame scared me. In my theology class, I learned the story of St. Veronica, who had placed the veil, the one she used to cover her hair, on the bleeding face of Christ who died on the cross, marking eternity on it. In short, it was a kind of picture. It upset me because Christ seemed like an ordinary man.
Kartolina që më dhuroi një mikeshë nga Le Havre, një fotografi e Mbretëreshës Elizabeta II e Britanisë në ditën e kurorëzimit. Në anën e pasme ishte një njollë e vogël kafe, natyra e papërcaktuar e së cilës më pështjellonte, ndryshe nga ç’do të kishte ndodhur me një njollë të identifikueshme, si bojë apo buzëkuq. Nuk kam mundur kurrë ta shikoj atë foto të mbretëreshës pa e lidhur menjëherë me njollën në anën e prapme. Sot, ajo kartolinë që nuk e kam më, nuk do të më shkaktonte neveri. Do të kishte thjesht vlerën sentimentale të diçkaje të viteve pesëdhjetë.
Një roman policesk i kolanës Le Masque të titullar “Njolla gjaku”, që xhaxhai im Rajmondi e lexonte dhe rilexonte. Isha dymbëdhjetë vjeç, mendoja në mënyrë të pashmangshme për ato njolla të menstruacioneve. Kisha dëshirën e fortë që të më vinin edhe mua. Disa gra thoshin se "kanë kaluar dy vjet që nuk i kam parë", ose pyesnin "kur është hera e fundit që i ke parë?". Burrave do t’u duhej të shihnin pak gjak, që të mos dëshironin ta derdhnin më atë.
Në Kosovë, si në shumë vende të tjera, pas natës së martesës, bashkëshortët e rinj ciganë tregojnë çarçafët e tyre të njollosur me gjak. Jo vetëm kaq, duhet të kujdesen që me gjak dhe spermë të vizatojnë lule, figura të tjera, të cilat të ftuarit thirren për t'i deshifruar. E ardhmja lexohet në çarçafë. Më pas e lajnë me verë, e cila thuhet se heq njollat e gjakut. Ndoshta shërben vetëm për t'i fshehur ato. Njolla si realitet i botës.
Do të doja që fjalët e mia të ishin si njollat, të heshtura dhe të rënda, prej të cilave nuk mund të shpëtosh.
*Annie Ernaux is among the most important French writers of contemporary literature. He has been honored with many literary prizes, including "Marguerite Duras", "Prix de la langue française" and "Premio Strega Europeo". In 2022, he also won the Nobel Prize for literature. Her novels "Kujtime vajze", "Simple Passion", "Vitet" and "Vendi i Baiit" have been published in Albanian. The above part belongs to a report for France Inter, translated by Erjon Uka.
