Ekonomia

Skavica could cost between 308m and 510m euros

Skavica could cost between 308m and 510m euros

The project for the construction of the Skavica Hydropower Plant would turn Albania into a regional leader in sustainable energy production. Its construction could cost between 308m and 510m euros, depending on the height of the dam.

Benet Beci, administrator of the Albanian Electricity Corporation (KESH) says in an interview for "Monitor" that the project will be public and he repays the value of the investment within the first decade after commissioning

What are the plans for the construction of Skavica and its estimated costs?

As noted in previous communications, the Skavica Hydropower Project will be a public investment. The Skavica hydropower plant will be located upstream of the existing HPPs on the Drin River cascade and will have an impact on the operation of the entire cascade. In this way it is very useful for the country and our power system for this project to be a public investment.

A few months ago, a memorandum of cooperation was signed between the Government of Albania and the Government of the United States of America. Part of the memorandum is the cooperation agreement for the construction of the Skavica hydropower plant by the American company Bechtel, which is one of the most prestigious companies in the world in the field of construction of hydro works for the production of electricity.

The estimated costs up to the pre-feasibility phase for this project are respectively 308 million euros for the low dam alternative (up to the quota of 388 mm) and almost 510 million euros for the high dam alternative (up to the quota of 443 mm).

Where will the funding sources come from?

Funding sources for the project are still being discussed between the Albanian Government and potential donors. So far we can say that there is a high interest in financing the project, as one of the largest possible investments in the region, in renewable energy sources.

What is the profitability of this project, both financially and in terms of energy management?

Nëse i referohemi alternativës së ndërtimit të hidrocentralit të Skavicës me digë të lartë, e cila është dhe alternativë më fizibël dhe më e vlefshme për vendin dhe sistemin tonë elektroenergjetik, rezulton që ky projekt e shlyen vlerën e investimit brenda dekadës së parë pas vendosjes në funksionim. Nëse marrim në konsideratë faktin që jetëgjatësia e këtyre investimeve është deri në 100 vite, atëherë duket qartë leverdishmëria ekonomike e investimit.

Së pari, prodhimi i energjisë elektrike: aktualisht Shqipëria, në një vit mesatar, importon energji elektrike në sasi të konsiderueshme dhe prodhimi i pritshëm i hidrocentralit të Skavicës, i cili do të jetë deri 1,000 GWh/vit do të kontribuonte ndjeshëm në reduktimin e importit dhe në sigurinë energjetike të vendit.

Nga ana tjetër, leverdishmëria e këtij projekti qëndron në optimizimin e prodhimit të energjisë elektrike nga hidrocentralet ekzistuese të kaskadës së lumit Drin. Kjo lidhet me faktin e përmendur më sipër që hidrocentrali i Skavicës do të jetë hidrocentrali i parë i vendosur në kaskadën e lumit Drin dhe ndërtimi i tij do të ketë ndikim dhe në hidrocentralet e tjerë të kaskadës.

Zhvillimi i hidrocentralit të Skavicës, sipas alternativës me digë të lartë, do të kishte një efekt të konsiderueshëm në optimizimin e prodhimit në hidrocentralet ekzistuese të kaskadës së lumit Drin, ku vlerësohet se hidrocentralet ekzistuese mesatarisht do të prodhojnë 80 GWh/vit më shumë energji elektrike nëse Skavica zhvillohet sipas kësaj alternative.

Ndikimi pozitiv i alternativës me digë të lartë është si rezultat i aftësisë së lartë rregullatore që do të ketë rezervuari i hidrocentralit të Skavicës, për shkak të vëllimit të tij, i cili të mundëson që të “magazinosh” energjinë elektrike në trajtën e rezervës hidrike, duke reduktuar shkarkimet e ujit pa prodhim energjie në hidrocentralet ekzistuese.

Një tjetër arsye që ndikon në optimizimin e prodhimit në hidrocentralet ekzistuese është fakti që, nëpërmjet hidrocentralit të Skavicës ne do të kemi më shumë mundësi të mbajmë nivelin e ujit në rezervuarin e hidrocentralit të Fierzës në kuotën më optimale të prodhimit nga ky hidrocentral, duke ulur konsumin specifik të ujit nga ky hidrocentral dhe për pasojë, do të optimizojmë dhe prodhimin.

Cilat janë dhe a do të mbahen parasysh efektet në mjedis dhe ekosistemin dhe popullsinë e zonës?

Sigurisht që zhvillimi i projekteve të kësaj natyre shoqërohet me një ndikim social-mjedisor në zonën e cila preket nga projekti. Edhe në këtë rast, ndërtimi i hidrocentralit të Skavicës do të shkaktojë përmbytje në zonën ku do të krijohet rezervuari. Për vlerësimin e efekteve që do të ketë ky projekt në mjedis, ekosistem dhe në popullsinë e zonës po realizohet një studim i kujdesshëm, i cili ndër të tjera do të përcaktojë edhe masat zbutëse/kompensuese të nevojshme sipas praktikave më të mira ndërkombëtare.

Vlen të theksohet se ndërtimi i hidrocentralit të Skavicës nuk do të ketë vetëm efekte negative në mjedis, ekosistem dhe në popullsinë e zonës ku do të krijohet rezervuari, por do të ketë edhe shumë efekte pozitive në këtë zonë, madje efektet pozitive do të jenë dominuese. Konkretisht, zhvillimi i këtij projekti është një mundësi e jashtëzakonshme për zhvillimin ekonomik dhe punësimin në këtë zonë. Gjatë fazës së ndërtimit do të ketë një punësim masiv direkt, por edhe indirekt të banorëve të zonës.

Pas përfundimit të ndërtimit, shfrytëzimi dhe mirëmbajtja e hidrocentralit do të krijojë vende pune të cilat do të jenë të qëndrueshme dhe cilësore. Vlen të theksohet se aktualisht, hidrocentralet ekzistuese të kaskadës së lumit Drin janë punëdhënësit më të mëdhenj në zonat ku janë vendosur.

Veç punësimit, ndërtimi i hidrocentralit të Skavicës do të krijojë kushte të favorshme edhe për zhvillimin e sektorëve të tjerë të ekonomisë, si turizmi apo peshkimi. Ndërtimi i hidrocentralit të Skavicës do të shoqërohet me një infrastrukturë të përmirësuar. Në këtë drejtim do të kemi ndërtime të reja në infrastrukturë, si ura, rrugë, qendra banimi, godina shërbimesh, qendra shëndetësore, arsimi etj.

Nga ana tjetër, nëse shohim pak më gjerë në të gjithë basenin e Drinit, një nga efektet më pozitive sociale e mjedisore të ndërtimit të hidrocentralit të Skavicës do të jetë ndikimi i konsiderueshëm në reduktimin e përmbytjeve në zonën e Nën-Shkodrës, duke rritur kapacitetet për akumulimin e prurjeve në rezervuarët e hidrocentraleve të kaskadës në vitet kur prurjet janë të larta.

Përballë këtyre kostove, cilat do të jenë avantazhet në ekonomi?

Avantazhet në ekonomi të këtij projekti do të konstatohen që në fazat e hershme të ndërtimit të hidrocentralit, duke hapur vende të reja pune dhe duke krijuar mundësi të jashtëzakonshme për zhvillimin e sektorëve të tjerë të ekonomisë. Ndërtimi i hidrocentralit të Skavicës do të ketë ndikim të madh në sektorin elektroenergjetik në vendin tonë.

Nëse i referohemi sasisë së energjisë që kemi importuar gjatë 10 viteve të fundit, rezulton që mesatarisht, ne shpenzojmë 100 milionë euro në vit për këto importe dhe zhvillimi i hidrocentralit të Skavicës do të reduktonte mesatarisht 55% importet vjetore të energjisë elektrike. Në këtë mënyrë, hidrocentrali i Skavicës do të ndikojë drejtpërdrejt në rritjen e sigurisë së furnizimit të vendit me energji elektrike dhe do të reduktojë faturat që paguan vendi ynë për importin e energjisë elektrike.

Në projektet e ndërlidhjes së këtij viti u miratua dhe një projekt për rehabilitimin e HEC-it të Fierzës, me vlerë 42.7 milionë euro. Çfarë synon projekti?

Hidrocentrali i Fierzës, aktualisht është njësia gjeneruese më e rëndësishme e sistemit elektroenergjetik, i cili prodhon mesatarisht 1328 GWh/vit dhe luan rolin e rregullatorit 1-vjeçar të Kaskadës. Agregatet e hidrocentralit të Fierzës janë instaluar rreth 40 vjet më parë dhe kanë kaluar vetëm një rehabilitim të pjesshëm në vitet 2004-2006, gjatë të cilit u zëvendësuan dy rotorë të dy turbinave, kurse dy rotorët e dy turbinave të tjera dhe të katër gjeneratorët nuk janë përfshirë asnjëherë në rehabilitim të plotë. Në të tilla kushte, gjendja teknike e agregateve dhe sistemeve elektromekanike është e amortizuar dhe është i domosdoshëm rehabilitimi i tyre.

Bashkimi Europian, nëpërmjet instrumentit të Kuadrit të Investimeve në Ballkanin Perëndimor, për herë të parë ka përzgjedhur të mbështesë financiarisht rehabilitimin e një hidrocentrali në Ballkanin Perëndimor, me një grant prej 8.5 milionë eurosh. Ky investim do të mbështetet dhe nga KfW dhe Qeveria Shqiptare. Investimi do të realizojë rehabilitimin e plotë elektromekanik të hidrocentralit të Fierzës, i cili më konkretisht, konsiston në zëvendësimin e 4 gjeneratorëve, 2 turbinave, si dhe sistemin elektromekanik të kësaj njësie gjeneruese.

Realizimi i këtij investimi do të mundësojë, rritjen e prodhimit të energjisë elektrike nga Hidrocentrali i Fierzës, për shkak të rritjes së eficiencës në prodhim me të paktën 4%, uljen e shpenzimeve për mirëmbajtjen periodike, rritjen e gatishmërisë së veprës, si dhe rritjen e jetëgjatësisë së veprës dhe me të paktën 25 vjet.

Çfarë po bëhet në afatin e gjatë për të diversifikuar burimet e prodhimit të energjisë, në mënyrë që të ulet varësia nga ajo hidrike?

Diversifikimi i burimeve gjeneruese të energjisë elektrike është një kriter për vendin tonë, pasi aktualisht, prodhimi i energjisë në vendin tonë bazohet vetëm në burime hidrike. Në këtë drejtim, edhe Korporata Elektroenergjetike Shqiptare është duke punuar me plane afatmesme dhe afatgjatë. Aktualisht jemi duke përgatitur një projekt për ndërtimin e një impianti fotovoltaik lundrues, mbi sipërfaqen e rezervuarit të Vaut të Dejës.

Projekt do të jetë i pari në vendin tonë për sa i përket kapacitetit të instaluar dhe teknologjisë që do të përdoret. Zhvillimi i këtij projekti po realizohet në bashkëpunim të ngushtë me partnerin tonë financiar, BERZH-in, i cili do të mbështesë financiarisht dhe ndërtimin e këtij impianti. Jemi drejt përfundimit të fazës studimore dhe shumë shpejt do të nisim procedurat pasuese për ndërtimin e këtij impianti.

In parallel, we are working on another project in the field of solar energy, which consists of the construction of a photovoltaic plant of about 5 MWp, in one of the dams of the Vau i Dejes hydropower plant. According to the current forecast, within this year, both of these projects will be in the construction phase. Of course, these projects, in the future, will be followed by others that will lead to the diversification of the electricity production portfolio by the Albanian Electricity Corporation.

* Received from Monitor.al